بخوانید مرا تا اجابت کنم شما را

میرمحمد طجوزی
قال رسول‌ا...(ص): «ان الخدر لا ینحی من القدر، و لکن ینجی من القدر الدعا فتقدمو فی‌الدعا قبل ان ینزل بکم البلاء ان ا... یدفع بالدعا ما نزل من البلاء و مالم ینزل».

رسول اکرم (ص) فرموده است: همانا با زرنگی نمی‌‌توان از قضا و قدر فرار کرد، آری با دعا کردن می‌توان از مقدرات الهی رهایی یافت. پس پیش از آنکه بر شما بلا نازل شود، با دعا خود را نگهداری کنید. چون خداوند به وسیله دعا بلاهای نازل شده و نازل نشده را از بندگان خود دور می‌کند.(بحارالانوار جلد93)
انسان و دعا
آری، انسان همواره برای درخواست نیازهایش از خداوند متعال دست به دعا برمی‌‌‌داشته است، چرا که از بنیان مکاتب خداپرستی تمام درخواست‌هایی که از دست بشر به دور بوده است از خدای خود درخواست می‌کردند، لذا در دین مبین اسلام نیز بر دعا و دعا کردن و استغاثه به درگاه یگانه معبود تاکیدات بسیاری شده است و همانا سند این بیانات احادیث و روایات بسیار متعددی است که از زبان پیامبر خاتم و ائمه اطهار نقل شده است.
ارتباط با خدا
انسان همان‌گونه که به غذا و آب و هوا محتاج است به عبادت و دعا و مناجات با پروردگار خویش نیز نیازمند است و هیچ عاملی جز دعا و ذکر نمی‌تواند روح آدمی را آرام کند. ذکر و دعا، غذای حقیقی روح و جان آدمی است و هر کس ناگزیر است تمام نیازهای مادی و معنوی خود را از راه دعا با پروردگار عالم در میان نهد و از وی کمک بخواهد.
محسن کتابچی یکی از مولفان کتب ادعیه‌ای معتقد است که نیازهای مادی آدمی بر چهار نوع است:
1 - گاه چیز موردنیاز در اختیار اوست؛ ولی می‌ترسد از دستش برود، لذا طالب آن است که آن نعمت برایش حفظ شود.
2 - گاهی آدمی به چیزی نیازمند است که خود آن را در اختیار ندارد و در صدد آن است که آن را به دست آورد.
3 - گاه به بلایی گرفتار شده است که خودش نمی‌‌تواند آن را از خود دفع کند.
4 - زمانی نیز پیوسته برای روبه‌رو نشدن با هر بلا و خطر، تمام توجه خود را به سوی قدرتی معطوف می‌دارد که او را از خطر برهاند.
در این چهارمورد فطرت بشر حکم می‌کند که با تمام وجود خدا را بخواند و بداند هر چه دارد از اوست و سبب‌های دیگر هر خاصیتی دارند، از جانب او دارند؛ یعنی همان گونه که خداوند در نظام آفرینش بر عهده باران، نور آفتاب، حرارت، الکتریسته،‌ نیروی جاذبه، نقش گذارده و فلان گیاه یا فلان ترکیب شیمیایی را در آن فلان بیماری موثر قرار داده است، بر عهده دعای واجدشرایط هم نتایج و آثاری گذارده و آن را در رساندن انسان به خواسته‌هایش موثر قرار داده است.
شرایط دعا
صاحبدلان مقدمه همه توفیقات الهی را در دعا می‌دانند؛ زیرا دعا سبب پرواز کردن و اوج گرفتن روح و پس از آن رسیدن به مقصد می‌شود.
«روح انسان همانند پیمانه‌هایی است که با آن از اقیانوس بی‌پایان آبی بر‌ می‌دارند یا همانند سرزمین‌هایی که در زیر باران حیات‌بخش قرار گرفتند، هر قدر ظرفیت آن پیمانه‌ها و گستردگی این زمین‌ها بیشتر باشد، بهره فزون‌تر از آن اقیانوس یا قطرات باران خواهند گرفت و دعا اگر آمیخته با شرایط اساسی باشد، ظرفیت وجودی انسان را بیشتر و گستردگی آن را زیادتر می‌کند.»
ولی بد نیست بدانید که مولاعلی (ع) می‌فرماید: کسی که بدون عمل دعا می‌کند، مثل تیراندازی است که بدون زه بخواهد تیر بیافکند.
خلاصه با تمام تفاسیری که از خواص ادعیه و اذکار الهی گفته شد هیچ گاه نباید فراموش شود که دعای بدون عمل اجابت نخواهد شد؛ یعنی آنکه در مرحله اول دعایی که از طرف بنده به سوی خالق خوانده می‌شود، حتما باید در حدود شرع دین باشد و یا اینکه خواسته‌ها مغایر با منطق و مذهب نباشد.
در وهله دوم انسان باید تمام و کمال شریعت خود را عملی سازد تا خداوند نیز دعاهای وی را به مرحله اجابت برساند اگرچه خداوند متعال از صفات بزرگ خود ارحم‌الراحمین را عنوان کرده است ولی در کنار این صفت، صفتی چون اعدل‌العادلین را نیز برای خود آورده است. پس هیچ‌گاه نباید یادمان برود، در صورتی خداوند متعال به دعاهای ما پرده اجابت می‌پوشاند که تمام مراحل شریعت را نیز به خوبی بدانیم و به آنها عمل کنیم. البته با مداومت و استمرار بر دعا و ذکر است که انسان نمی‌تواند آثار عجیب و فوق‌العاده آن را در خود احساس کند و در این مورد باید از شتابزدگی (انتظار استجابت فوری) جدا خودداری کرد. کسانی که در این میان تاب استقامت ندارند، به نتیجه نمی‌رسند و پس از مدتی نیز ممکن است با چشم‌ بدبینی به ادعیه و اذکار بنگرند.
با توجه به پیشرفت علم در زمینه کتاب‌نویسی و انتشار آن عده‌ای به جمع‌آوری و انتشار انواع ادعیه و اذکار پرداخته که آنها را به صورت‌های مختلفی کتب، جزوات و دفترچه‌ها درآورده‌اند که با قیمت‌های مختلف در بازار به فروش می‌رسند.
شاید خیلی هم بیان کردن این مطلب جالب نباشد، ولی بد نیست بدانید چندوقتی است که استفاده از کتب ادعیه و دعاهای مستحبی فقط مختص به چندماه خاص قمری شده است. حبیبی از کتابفروشان بازار می‌گوید: در حال حاضر فروش کتاب‌های دعا بیشتر منحصر به ماه‌های رجب، شعبان، رمضان، ذی‌القعده، ذی‌الحجه، محرم و صفر شده و در حد عالی قرار می‌گیرد؛ چرا که در این ماه‌ها به دلیل وجود مناسبت‌های مختلف مذهبی مردم خود را ملزم به خواندن انواع ادعیه و اذکار می‌دانند و در ماه‌های غیر از ماه‌های یادشده گاهی آن قدر اوضاع فروش کتاب بدجور می‌شود که بعضا در طی روز ما دو یا سه کتاب دعا بیشتر نمی‌توانیم به فروش برسانیم.
بورس الهی
اگر زمانی خواستید کتاب‌های دعا خریداری کنید، می‌توانید سری به خیابان ناصرخسرو به ویژه کوچه حاج نایب بزنید؛ چرا که فرهنگی‌ترین خیابان کتب مذهبی فروش در این خیابان وجود دارد.